BAYRAM BİLGE TOKEL (1957 – )
Türk halk müziği sanatçısı, şair, yazar. 10 Temmuz 1957’de Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesinde doğdu. Boğazlıyan Ortaokulunu, Kayseri Endüstri Meslek Lisesini (1974), Ankara Teknik Yüksek Öğretmen Okulunu (1979) bitirdi. TRT’de Ocak Başı (1980-1986), Bizim Eller (1991-1993) programlarında metin yazarlığı ve program danışmanlığı yaptı. TRT-1 Radyo’da “Halk Müziğinden Çeşitlemeler”i hazırlayıp sundu. TRT-1’de dört bölümlük “Neşet Ertaş Belgeseli”ni yayınladı. Kanal 7’de “Gönül Dağı” programını hazırladı. İlk şiiri ”Dedem Ağlıyor” 1978’de Hisar’da çıktı. Divan, Doğuş, Türk Yurdu, Kanat, Erguvan, Millî Eğitim ve Kültür dergilerinde imzaları görüldü. Orta Anadolu’dan ve Prizren’den (Kosova) 30 kadar halk müziğini notaya aldı.
Yapıtları:
Şiir: Bir Yer Üşür (1995)
Oyun: Yunus Emre (Üç perdelik müzikal, 1992)
Biyografi kitabı: Neşet Ertaş Kitabı (1999)
Müzik: Bağımıza Gazel Düşkü (2002)
Diğerleri: The High Religion of Islam (Hakkı Coşar adıyla, 1988).
Albümler: Bayram (ABD, 1990), Türk Folklor Ezgileri (1998), Yanık Havalar (1999).
CANAN ÇETİN (1978 – )
Türk halk müziği sanatçısı. 07.02. 1978’de Yozgat’ın Aydıncık ilçesinin Hacıilyas köyünde doğdu ve büyüdü. Küçük yaşlardan beri müziğe olan yatkınlığı tüm çevresi tarafından desteklendi.
Müziğe bağlama çalarak başladı. Hem saz çalıp hem de türkü söyleyerek sanatını sürdürdü.
Gerek sanatı, gerek giyim kuşamı, gerekse özel yaşamıyla Anadolu kültürüne bağlı kalan sanatçı, yiğidin harmana karıştığı bereketli toprakların kızı olduğunu, Yozgatlı olduğunu göğsünü gere gere her yerde dile getirdi.
Yozgat’ın Ağaları şarkısına Yozgat genelini kapsayan bir klip çekerek dikkatleri üzerine çekti.
Albümleri:
Gençliğimi Aldın Gurbet
Ölümü Ben de Gördüm
Yozgat’ın Ağaları
ERDEM ILKAZ (1976 – )
Türk halk müziği ve saz sanatçısı, araştırmacı yazar. 1976 yılında Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Akdağmadeni’nde yaptı. Ortaokul yıllarında Nida Tüfekçi hayranı olan babasının da desteğiyle bağlama çalmaya başladı. Okul piyeslerinde sahneye çıkarak sanat yaşamına ilk adımını attı..
Liseyi bitirdikten sonra Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesine girdi. Aynı zamanda Mehmet Salman Hoca Efendi’den bir buçuk yıl medrese eğitimi aldı.
Ankara’ya gelerek Ankara Üniversitesinde Sağlık Hizmetleri okudu, ardından Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesini bitirdi.
İhsan Öztürk Müzik Okulunda altı yıl nota, usul, bağlama, repertuar ve tavır dersleri aldı.
Bazı kamu kurumları ve üniversitelerin Türk halk müziği korolarını, fakülte bağlama sınıflarını çalıştırarak onlarla konserler verdi. Bu konserler, sanat çevrelerinden çok büyük övgüler aldı.
Türk halk müziği alanında derlemeler yapmaya başladı. Kendi yöresi olan Yozgat başta olmak üzere birçok yöreden türküler derleyerek TRT Türk Halk Müziği Repertuvarı’na kazandırdı. TRT Türk Halk Müziği Repertuvarı’na Nida Tüfekçi’den sonra en çok türküyü kazandıran ikinci sanatçı oldu.
Kaybolmaya yüz tutmuş Yozgat halaylarının çoğunu köy köy gezerek derledi ve notaya aldı.
Yozgat, Tokat, Erzincan, Sivas, Orta Anadolu ve Kırım yörelerinden de türküler derleyip notaya alarak TRT repertuarına kazandırırken bazı sanatçıların da bestelerini notaya aldı.
TRT Türk Halk Müziği Repertuvar Kurulu çalışmalarına katılarak Muzaffer Sarısözen ve ekibinin 1945 yılında Yozgat ve çevre ilçelerinde yapmış oldukları türkü ve halayları notaya alarak Türk Halk Müziği Repertuvarı’na kazandırdı. Ayrıca Kültür Bakanlığının 1993 yılında yine Yozgat’ta yapmış olduğu türkü derlemelerini notaya alarak TRT Repertuvarı’na girmesini sağladı.
Türk halk müziği ve bağlama çalış teknikleri konusunda birçok öğrenciye öğretmenlik yaparak onların yetişmesine katkıda bulundu.
Ankara Üniversitesi, Gülhane Askeri Tıp Akademisi ve fakültelerinde Türk halk müziği, nota, usul, repertuar, bağlama ve tavır dersleri verdi.
Üzerinde Çalıştığı “Emlek Ağzı Türküler” hakkındaki bilgi ve derlemelerini Haliç Üniversitesi tez çalışmalarına vererek destek oldu.
Yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin tez çalışmalarına gerek teorik bilgilerini, gerekse uzun yıllar süren Türk halk müziği derleme çalışmalarını vererek yardım etti.
Ankara’da bir medresede iki buçuk yıl eğitim gördü. Arkasından uzaktan eğitim ile İslami ilimler okudu. Ayrıca Osman Nurı Topbaş Efendi ve Prof. Dr. Ethem Cebecioğlu’ndan uzun yıllar tasavvuf dersleri aldı.
Evli ve bir çocuk babası olan Erdem Ilkaz yaşamını Ankara’da sürdürmektedir.
Derlediği, notaya aldığı ve TRT repertuvarına kazandırdığı Yozgat türküleri:
Ağ Buğdayım Buğdayım (derleme-notaya alma)
Al Duvak Vurundun da [(Danacının Türküsü) Habip Coşkunsoy’la]
Ali’m Kavak Kesiyor (notaya alma)
Anadan Atadan (notaya alma)
Aslı’m Gitti Vatanımdan, Elimden (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
Aşağıdan Gelir Aynalı Posta (notaya alma)
Bir Defim Var Deriden (derleme-notaya alma)
İstanbul’a Ismarladım Makine (derleme-notaya alma)
Kalktı Göç Eyledi Pirizadeler [derleme (Habip Coşkunsoy’la)]
Kara Kaşlar Yay Oldu (derleme-notaya alma)
Kunduramın Dabanı (notaya alma)
Madene Bak Madene [derleme (Habip Coşkunsu)-notaya alma]
Ölünce Çözerler Belin Kuşağın [derleme (Habip Coşkunsu)-notaya alma]
Sallan Boyu Güzelim (derleme-notaya alma)
Sarı Gelin Su Yolunda (derleme-notaya alma)
Söyleyin Kuşlara Burda Ölmesin (derleme)
Şu Derenin Alıcı (derleme-Ümit Bekizağa’yla notaya alma)
Tarlanın Böğrüne Sürdüm Davarı [(Derin Uykudaydım, Gafil Vurdular) derleme]
Turnam Nerden Gelin (notaya alma)
Yastı Taşlar (derleme-Ümit Bekizağa’yla notaya alma)
Derlediği, notaya aldığı repertuvar dışı Yozgat türküleri:
Ağ Bürüğün Kenarı (notaya alma)
Almayı Bıçakladım (derleme)
Armudun Kökü Suda [(derleme-Ümit Bekizağa’yla notaya alma)]
Arpalar Ağardı Girdik Yolmaya (derleme)
Ay Doğar Sini Gibi (notaya alma)
Bebeğimin Beşiği Camdan (notaya alma)
Ben Yârime Uğrun Uğrun Bakarım (notaya alma)
Ben Pınara Vardım (derleme)
Bir Kuş Konmuş Hastanenin Başına (derleme)
Camilerde Yan Direk [(Cemo Halayı) derleme (Habip Coşkunsoy’la)-notaya alma]
Çalatlı’nın Yokuşu Babbili [(derleme (Habip Coşkunsoy’la)-notaya alma (Ümit Bezikağa’yla)
Çekirgeyi Salıverdim Yazıya [derleme (Habip Coşkunsoy’la)-notaya alma]
Çiğ Sütün Yüzü Kaymak (notaya alma)
Dağ Başından Hopladım (notaya alma)
Daş Dönmüyor Dönmüyor (notaya alma)
Emine’m Kağnıya Bindir Beni (notaya alma)
Enterim İştir Benim (derleme-notaya alma)
Erik Dalda Bir Sıra (notaya alma)
Erzurumun Kapıları Işıklı (derleme)
Galeyli Ibrık Doldurdum (notaya alma)
Gel Yakından Yakından (derleme)
Gidene Bak Gidene [derleme (Habip Coşkunsu’yla)-notaya alma]
İncir Koydum Dolaba (notaya alma)
Karamığın Gövüne, Küpe Attı Öğnüne [(Oy Garez Garez) notaya alma]
Karşıda Kelem Kutusu [notaya alma-(Savaş Akbıyık’la)]
Kayalar Gölgelendi (derleme-notaya alma)
Kaynanayı Netmeli, Kaynar Saca İtmeli (notaya alma)
Kekilini Taramış, O Yâr Beni Aramış (notaya alma)
Keten Gömlek Gıvrattım (notaya alma)
Matıramın Zinciri Şıngır Mıngır Ediyor (derleme-notaya alma)
Mercimek Attım Taşa [(Hoppala Becik) derleme-(Habip Coşkunsoy’la)-notaya alma]
Ocak Başında Hindi [derleme (Habip Coşkunsoy’la)-notaya alma]
Ocakta Mazı, Kozlanır Gözü [(Gelinim) notaya alma]
Oğlan Beni Sudan Geçir (derleme)
Öyle Melul Melul Durma Karşımda (derleme)
Pınara Gelen Güzel [derleme-(Habip Coşkunsoy’la)-notaya alma]
Poşusu Yana Değer, Kılıcı Bana Değer (notaya alma)
Sabah Günü Gibi Doğup Parlama (derleme)
Saçım Attım Ardıma (notaya alma)
Sarı Sayarlı Yârim (derleme)
Sarı Seyran (derleme)
Sıçıradım Nalinden [derleme (Habip Coşkunsoy’la)-notaya alma]
Tekkenin Bayırına (derleme)
Yatma Çayır Üstüne (derleme)
Yörü Güzel Töremeyesin (derleme)
Yüce Dağ Başından İndiremedim (notaya alma)
Yüce Dağ Başında Pirinç Harmanı (derleme)
Sanatçı; ayrıca Sayın Habip Coşkunsoy’la birlikte “Adelim, Yozgat Ağırlaması, Babbili (Bobbili), Cemo, Çiçekdağı, Fadime, Hızmalım, Hoppala Becik (Şeker), Horoz, Karabit, Larik, Lorgi, Lorke, Sarıkız, Şekeroğlan,Trakya, Aşırtmaç, Yâr Yandım halaylarıyla Dik Halay, Dik Horon ve Ters Halay” olmak üzere pek çok parçayı daha derlemiştir. Bu arada Çorum, Sivas, Erzincan ve Kırım’la ilgili türkü derlemeleri ve notaya alma çalışmaları da vardır.
Kitapları:
Aşk-ı Muhammediyye [Ecdadımızdan Günümüze Resulullah (S.A.V) Sevgisi]
Türküye Girmeden Önce [(THM’de Uzun Havalar, Makamlar-Diziler ve Tavırlar) ders kitabı]
Yozgat Türküleri-1 (Habip Çoşkunsoy ve Savaş Akbıyık’la)
(Habib Coşkunsoy’la üzerinde çalıştıkları “Yozgat Halayları” adlı kitap yayımlanma aşamasındadır.)
Dergisi: Türküğ [(Halk Müziği Dergisi) Habip Coşkunsoy ve Hasan Basri Dumlupınar’la]
Makaleleri:
Türk Halk Müziği Algısı ve Değişim
Türkülerde Yöre ve Kaynak Kişi Hataları
Kitaplarının görselleri:
Sanatçının çalışmalarına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/channel/UCxb_RrUN0LWRv7jzbDZ2DgQ/videos
Kaynaklar:
1. Sanatçının kendi bilgilendirmesi
2. https://www.repertukul.com/Biyografiler–ERDEM-ILKAZ-782
HAFIZ SÜLEYMAN (1866 – ? )
Hâfız Derelizâde Süleyman Turgut Efendi, Yozgat’ın Yenicami-i Şerif Mahallesi’nde 1886’da dünyaya geldi. Babası Derelizâde Mehmet Ragıp Efendi’dir.
Yöresel ve ortak (anonim) nitelikteki bozlak ve türküleri taş plaklara okuyarak “din dışı müzik” alanına girmeye cesaret eden bir sanatçı kimlik sergiledi. Başta döneminin moda türü olan gazel olmak üzere, klasik Türk müziği formunda şarkılar ve ayrıca ince-sazla icra edilen türkü formunda Anadolu şehir müziği örneklerinden oluşan çok sayıda taş plak yaptı.. 1930’lu yıllarda doldurduğu bu taş plaklarda yer alan Yozgat yöresine ait türkü ve bozlaklarla yöre yöresel müziğini ilk kez taş plaklara okuyan kişi unvanını kazandı.
Hâfız Süleyman’ın gazel okuma üslup ve tavrındaki olağanüstü güzellik bir tarafa, gazel okurken sergilediği ses ve yorum yeteneğiyle bir makamın asıl karakterini veren seyir konusuna egemenliği, gazelin “sesle yapılan taksim” biçimindeki tanımıyla bire bir örtüşen tam bir ustalık gösterisiydi.
Uzun ve yorucu bir çalışmanın ardından ilk kez derlenip bir araya getirilen albümde altı gazel, beş türkü, iki bozlak, bir şarkı ve bir de divan formunda eser bulunmaktaydı. “İnce saz” tabir edilen ve her eserde farklı tür ve sayıda sazın kullanıldığı eşlik çalgıları arasında kanun, tanbur, ud, kemençe, ney, cümbüş ve keman yer almaktaydı.
Hafız Süleyman’ın yaşamıyla ilgili sözlü ve yazılı kaynakların yanı sıra belge, bilgi ve fotoğrafların sağlanmasında Yozgat sevdalısı yazar Burhanettin Kapusuzoğlu’nun büyük katkısı oldu. Kubilay Dökmetaş da arşivinde bulunan Hafız Süleyman’a ait taş plakların fotoğraflarını temin etti. Müzik kültürümüze ait ses ve saz külliyatımızın kayda geçirilerek gelecek kuşaklara aktarılmasındaki önemli hizmetleriyle bilinen Kalan Müzik sahibi sayın Hasan Saltık da ticari bir amaç gözetmeksizin bu kayıtların geleceğe ulaşmasını sağladı.
Hafız Süleyman’a ait taş plak kayıtları, yıllar sonra ilk kez ehlinin ve meraklısının yararlanması için Türk halk müziği sanatçısı Bayram Bilge Topel tarafından “Canan Eli” adıyla bir CD’de toplanıp yayımlandı. Bu CD’de aşağıdaki parçalar yer almaktadır:
1. Bari Teşrif Eyle (hicaz divan)
2. Aşk Ehline Âlemde (uşşak gazel)
3. Bir Selam Gönderdim Canan Eline (bozlak)
4. Müştakım Efendim (nihavent gazel)
5. Karşıda Kürt Evler (türkü)
6. Seni Kim Görse (acemaşiran gazel)
7. Âlemde Hicr ile Firkat Benim Olsun (hicazkarkürdi gazel)
8. Sarı Kız (türkü)
9. Gönül Mağlub-u Aşk Olmuş (uşşak gazel)
10. Turnalar Bozlağı
11. Yine Cüda Düştüm (hüseyni divan)
12. Kapının Önünde Taş Ben Olayım (türkü)
13. Pembe Gül (şarkı)
14. Ayvaz Methiyesi
Hafız Süleyman’ın taş plak kayıtlarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/watch?v=AgiuBZtbw5U&list=PL28IjPK2M_8ns4KD9adiZLjI7Ha07wjGm
Kaynak: Bayram Bilge Tokel
HÜSEYİN UĞURLU (1971 – )
1971’de Yozgat’ın Merkez Büyükmahal köyünde doğdu. Duvarında bağlama asılı bir evde dünyaya gelen, bağlama ustası olan babası, güzel sesiyle türküler okuyan annesi ve çocukluğunda evlerine konuk gelen Âşık Mahsuni Şerif, Ali Kızıltuğ, Neşet Ertaş gibi ünlülerin söyleşilerinde bulunma şansı yakalaması sayesinde müziği yüreğinde duymaya başladı.
İstanbul Sağmalcılar Şair Baki İlköğretim Okulunu, ardından İstanbul Bayrampaşa Rıfat Canayakın Ortaokulunu bitirdi. Sonra İstanbul Pertevniyal Lisesinden mezun oldu.
Akademik yönden müziğe yönelmesi, Pertevniyal Lisesindeki müzik öğretmeninin sayesinde oldu. Hocasının kendisine konservatuvar bilincini doğru biçimde vermesiyle 1990’da İstanbul Teknik Üniversitesi Konservatuvarı Temel Bilimler Bölümüne girdi. Orada Alaeddin Yavaşça, Selahattin İşler, Can Etili, Ali Yılmaz gibi çok değerli hocalarla tanıştı.
1995’te yaklaşık dört ay TRT Ankara Radyosunda sözleşmeli olarak çalıştı.
1996’da konservatuvardan mezun oldu. Ardından İstanbul Esenler İbrahim Turhan Lisesine müzik öğretmeni olarak atandı.
Yaşamı süresince Nida Tüfekçi, Yücel Paşmakçı, Can Etili, Selahattin İçli, Aleaddin Yavaşça, Ali Eral Nurlu, Eral Şendoğan Karadeli, Orhan Hakalmaz gibi birçok usta sanatçıdan ders alan sanatçı;
2005’te ilk albümü olan “Mekansız Ettiler”i, ardından da “Ahu Gözlüm”, “Boş Güvence” ve “Yaram Yârdan” albümlerini yayımladı.
İstanbul İbrahim Turhan Lisesinde görevini sürdürmekte olan sanatçı, evli ve iki çocuk babasıdır.
Kaynaklar:
1. http://www.kisiler.org/muzisyen/huseyin-ugurlu-bilgi
2. https://www.kimnereli.net/huseyin-ugurlu.html
3. https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/televizyon/huseyin-ugurlu-kimdir-nereli-kac-yasinda-sarkilar-bizi-soyler-konuklarindan-huseyin-ugurlu-hakkinda-merak-edilenler-41933507
İBRAHİM BAKIR (1928 – 1975)
1928 yılında Yozgat ili merkez Deremumlu Köyü’nde doğdu. İlkokul 3. Sınıfa dek olan eğitimini köyünde tamamladı. İlkokul diplomasını Yozgat’ta sınava girerek aldı. Arapça bilmekteydi.
Saz çalmayı babası Ahmet Bakır’dan öğrendi.
1959 yılında Muzaffer Sarısözen tarafından sınav edilerek Yurttan Sesler Topluluğu’nun yayınına Misafir Sanatçı katıldı. Güftesi ve bestesi kendisine ait olan “Mihrican mı Değdi, Gülün mü Soldu” adlı ilk yapıtını, 1959 sonbaharında akşam saat 21.00’de radyo yayınında söyledi. TRT kayıtlarında yer alan bu yapıt, Turabi mahlası ile geçmektedir.
1973 yılına kadar TRT Ankara Radyosu ve TRT Televizyonu’nda konuk sanatçı olarak deyişlerini okudu.
Kaynak kişi olarak Türk Halk Müziği Repertuvarı’na kazandırdığı; “Bir Çift Turna Gördüm”, “Gam, Kasavet Keder Yok Olup Gider”, “Mihrican mı Değidi, Gülün mü Soldu”, “Salını Salını Gider”, “Cemi Çiçeklerin Hası” gibi çok sayıda türküyü vardır.
İbrahim Bakır, kendisini kültürel olarak da çok iyi yetiştirmiş bir kişiydi. Eskişehir ve İzmir’de Hıdır Abdal Ocağı Dedesi olarak Cemler yürüttü. Yozgat mızrabını en iyi kullananlardan biriydi.
Kaynak:
https://www.repertukul.com/Biyografiler–IBRAHIM-BAKIR-1355
MURAT BALABAN (1969 – )
Türk halk müziği sanatçısı. Son yıllarda adını sıkça duyulan Murat Balaban, 1969 yılında Yozgat‘ta doğdu. Küçük yaşlardan itibaren müziğe olan yatkınlığı çevresi tarafından da onaylanan sanatçı, 13 yaşından itibaren müzik ile içi çe olmaya başladı. “Pirinçtanem” ve “Bambaşka” adında iki albüm çıkardı. Bir süre Tempo TV’de “Sürmeli Ziyafeti” adında bir program hazırlayıp sundu.
Sanatçının çalışmalarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/channel/UCb1DYxpeKS18lSfPHJjcAIA
MUSTAFA TATLITÜRK (1962 – )
Halk müziği sanatçısı, besteci, şair, ressam. 1962’de Yozgat’ın Sarıkaya ilçesinin Babayağmur köyünde doğdu. İlkokulu köyünde bitirdi. Çok iyi tef çalıp yöre türkülerini söyleyen annesi, kaval çalıp bozlak söyleyen babası ve saz çalan ağabeyinin etkisiyle küçük yaşlarda saz çalıp bozlak söylemeye başladı. İlk bağlama derslerini ağabeyi Ali Tatlıtürk’den aldı. Bununla yetinmedi bu işin eğitimini de aldı.
1974 yılında İstanbul’a geldi. Orada çeşitli işlerde çalıştı. Yıllarca başka sanatçılara sazıyla eşlik etti. Askerden geldikten sonra 12 Eylül’ün yakıcı ve yıkıcı ateşinde yaşamı bir süre kesintiye uğradı. Daha sonraları yine başka işler yaptı. Uzun yıllar bir lokma, bir hırka anlayışı içinde halk kültürüne hizmet etti..
Çeşitli radyo ve TV kanallarında “Minder Ehli, Bir Türkü Bir Nefes, İstek Saati, Bir Türkü Bir Öykü, Talı Türküler” gibi halk müziği programları hazırlayıp sundu. Onlarca sanatçı derleyip bestelediği ezgileri okudular
Halk ozanların yaşam öyküleri ile türkülerin öykülerini derleyip belgeseller yaptı. Yunus’tan Pir Sultan’a, Karacaoğlan’dan Veysel’e, Seyranî’den Agahî’ye, Mahzuni Şerif’ten Sefil Selimî’ye dek onlarca halk ozanımızı dünya görüşleriyle, müzikleriyle inceledi. Araştırmacı kimliğini hiç bırakmadı.
Müzik uğraşısının yanı sıra şiir yazmayı ve resim yapmayı da sürdürdü. Sonra resim bir süre ara verdi. En son kişisel resim sergisini Ocak 2015’de dünyanın üç büyük basın müzesinden biri olan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi’nde “Bozkır ve İnsan Soyutlaması” adı altında gerçekleştirdi.
Evli ve iki kız babası olan Mustafa Tatlıtürk hâlen İstanbul’da yaşamaktadır.
Kaynaklar:
1. Mustafa Tatlitürk | Facebook
2. MUSTAFA TATLITÜRK Halk Müziği… – Yozgatlı Ünlüler | Facebook
MÜMİN SARIKAYA (1978 – )
Türk halk müziği ve özgün müzik sanatçısı. 1978 yılında Yozgat’ta doğdu. Hayatı acılarla dolu geçti. Daha 1 yaşındayken babasını yitirdi. Bu nedenle erken yaşta yaşam mücadelesine başladı. İlk, orta ve lise eğitimini Yozgat’ta yaptı.
10 yaşında ağabeyinin yanında bateri çalmaya başladı ve ilk bağlama dersini de ağabeyinden aldı.
28 yıl boyunca bağlama çaldı ve son yıllarda beste yapmaya başladı.
Eserlerini sosyal medya platformları aracılığı ile müzikseverlerle buluşturmaya başladı. Youtube’da paylaştığı “Ben Yoruldum Hayat” bestesi ile dikkatleri üzerinde çekti. Birçok dizide yer alan “Ben Yoruldum Hayat” şarkısının videoklibi 100 milyonun üzerinde izlendi.
Mümin Sarıkaya, Ahmet Çelenk ile yolları kesiştikten sonra çalışmalarını bir albümde toplamaya karar verdi. Türkiye’nin farklı yerlerinde konserlerine devam ederken, aynı zamanda albüm hazırlıklarını tamamladı.
Mümin Sarıkaya’nın albümle aynı adı taşıyan, “Ben Yoruldum Hayat” ve daha önce single (tek) olarak yayımladığı “Al Başımdan Bu Dertleri” şarkılarının da bulunduğu albümde 10 çalışması yer aldı. Albümde 6 şarkının söz ve müziği Mümin Sarıkaya’ya aittir. Ayrıca Neşet Ertaş, Ali Osman Nebioğlu, Nurullah Akçayır gibi ustaların eserlerini de yorumladı.
Şarkılarının düzenlemelerinde Göksun Çavdar, Cihan Sezer, Alper Atakan gibi önemli müzisyenlerle çalıştı.
Şu an Yozgat’ta Müzisyenler ve Sanatçılar Derneği Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.
Albümleri:
Öldüğümü Bilmesinler
Dur Diyemem
Ben Yoruldum Hayat
Al Başımdan Bu Dertleri
Popüler şarkıları:
Ben Yoruldum Hayat
Al Başımdan Bu Dertleri
Annem
Yazın Yağar Kar Başıma
Aşk mı Sandın
Kalanların Ardından
Öldüğümü Bilmesinler
Yine Bir Hâl Oldu / Bozlak
Sevda Türküleri
Şu Karşıki Dağda Kar Var, Duman Yok
Sanatçının çalışmalarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/channel/UCoIPbpzpnKeIZiVhH4srPlQ
NİDA TÜFEKÇİ (1929 – 1993)
Türk Halk müziği sanatçısı, eğitimci ve yazar. 1929 yılında Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesinde doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Akdağmadeni, Yozgat ve Boğazlayan’da tamamladı. Ankara Maliye Okulu’nu bitirdi (1950). Öğrenimi boyunca halk müziği çalışmalarını sürdürdü.
Maliye Okulu’nda öğrenciyken Muzaffer Sarısözen’le tanıştı. Sarısözen’le tanışması, hayatının dönüm noktası oldu. Hem okuluna devam etti, hem de 1947’den itibaren Ankara Radyosu’nun Yurttan Sesler emisyonlarına ses ve saz sanatçısı olarak katıldı. O zamana kadar gerek radyo sanatçılarının gerekse Muzaffer Sarısözen’in bilmediği bir tavır olan Sürmeli Tavrı tezenesiyle saz çalıp türkü söyledi. Radyonun en parlak simaları arsında yer aldı.
1953 yılında Ankara Radyosu’nda açılan sınavda başarı göstererek Yurttan Seslerin daimi korosunda çalmaya başladı. 1959 yılında İstanbul Radyosu’na naklen atandı. 1964 yılında Türk Halk Müziği’nden sorumlu Türk Müziği şube müdür yardımcılığına, 1972 yılında ise TRT Müzik Dairesi Türk Halk Müziği Müdürlüğü’nde görevlendirildi. 1974 yılında ise TRT Müzik Dairesi Başkanlığına (vekaleten) getirildi. 1976’da bu görevden istifa ederek ayrıldı. Aynı yıl İstanbul Türk Müziği Devlet Konservatuarı’nın kurucu üyeliğini yaptı. Bu okulda, yönetim kurulu üyeliği, başkan yardımcılığı, bölüm başkanlığı ve danışma birimi üyeliğinde bulundu. Yine aynı okulda bağlama, THM Solfeji, THM Bilgileri ve Bölge Tavırları derslerini verdi.
Özellikle Yozgat yöresiyle ilgili türküleri araştırıp derleme ve notaya alma çalışmaları sayesinde kentin kültürüne büyük katkılarda bulundu. Bu yönüyle Yozgatlıların gönlünde taht kurdu.
UNESCO’nun hazırladığı Dünya Müziği Tarihi adlı eserin Türk Halk Müziği bölümünü yazdı. Radyo ve televizyonda yayınlanan programlarının yanı sıra Memleket Türküleri (1963) adlı bir kitabı vardır.
Türk folklorunun müzik ve oyun dallarında yurt içinde ve yurt dışında seçkin bir yer edinen, kültürümüze yapmış olduğu katkılarla halk müziği dünyasına damgasını vurmuş olan Mehmet Nida Tüfekçi 1993 yılında yaşama veda etti.
Derlediği, notaya aldığı Yozgat türküleri:
Ağ Keçi Gelmiş de Oğlağın İster (derleme-notaya alma)
Ak Koyun Meler Gelir (derleme-notaya alma)
Arpa Buğday Daneler (derleme-notaya alma)
Asker Yolu Beklerim (derleme-notaya alma)
Aşağıdan da Gele Gele Geldiler (derleme)
Babına da Deli Gönül Babına (kaynak kişi-derleyen)
Batlıcan Oyladın mı [(Nalimlim) notaya alma]
Bir Çift Durna Gördüm, Durur Dallarda (derleme-notaya alma)
Bir Ok Attım, Herge Vardı (derleme-notaya alma)
Boğazında Hakik Var (derleme-notaya alma)
Bülbülün Kanadı Sarı (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
Celal Bacada Yatıyo (derleme-notaya alma)
Çamlık’ın Başında Tüter Bir Tütün [(Ham Meyveyi Kopardılar Dalından) kaynak kişi-derleme-notaya alma]
Çattılar Ocak Daşını (derleme-notaya alma)
Dam Başında Yatıyo [(Çırçır Handa) notaya alma]
Dar Köprüden Geçerken [kaynak kişi (Hamdi Tüfekçi’yle)]
Daş Dönmüyor Dönmüyor (derleme-notaya alma)
Dersini Almış da Ediyor Ezber (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
Eğdim Kavak dalını (kaynak kişi)
Erkilet Altını Kölge Basma mı [notaya alma (Osman Duran’la)]
Esme Eştim Sabahtan (derleme-notaya alma)
Gam Gasavet Yok Olur Gider (derleme-notaya alma)
Gine Gördüm Elif Kızın Yüzünü (kaynak kişi)
Hastane Önünde İncir Ağacı (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
İlenger Attım Bağa (derleme-notaya alma)
İniledi Dağlar, Koptu Kayalar (notaya alma)
Kuşburnuyu Budarlar (kaynak kişi)
Sabahınan Esen Seher Yeli mi [derleme (Kemal Koldaş’la)-notaya alma]
Sabahınan Kalktım, Südü pişirdim [(Burçak Tarlası) kaynak kişi]
Saçım Sarı, Ben Bu Saçı Satarım (kaynak kişi-derleme)
Samanlıkta Kediler [(Hop Badirik Hop Bedirik) notaya alma]
Yıldız Akşamdan Doğarsın (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
Yozgat Halayı (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
Yozgat Halayı [(Ağırlama) kaynak kişi-derleme-notaya alma]
Sanatçı; kaynak kişi olarak 16, derleyerek 280, notaya alarak da 414 türküyü ülkemiz kültürüne kazandırmıştır.
Sanatçının çalışmalarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.repertukul.com/Biyografiler–NIDA-TUFEKCI-2176
SAVAŞ AKBIYIK (1968 – )
Saz sanatçısı, araştırmacı yazar, müzik yönetmeni, televizyon programcısı ve sunucusu. 1968’de Yozgat Merkez’e bağlı Sarınınören köyünde doğdu.
İlk ve ortaokulu Yozgat’ta tamamladıktan sonra ailesiyle birlikte Ankara’ya taşındı. 1986’da lise eğitimini tamamladı ve aynı yıl Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine girdi.
İlkokul yıllarında babasından görerek kendi kendine bağlama çalmaya başladı. Üniversitede okuduğu yıllarda bir yandan eğitimini sürdürürken bir yandan da müzisyen olarak çalıştı.
1991’de TRT Ankara Radyosu Yurttan Sesler Topluluğu’nun düzenlediği, istisna akti ile çalıştırılmak üzere istihdam edilecek “Yetişmiş Saz Sanatçısı” sınavını kazandı ve Eylül 1991’de TRT’ de çalışmaya başladı. Bu arada üniversite eğitimini de sürdürdü.
Merzifon Hava Hastanesinde “Diş Tabip Asteğmen” olarak yerine getirdiği askerlik görevini 1966’da tamamladı. Ardından Ankara’da hem “Diş Hekimliği” yaptı hem de TRT Ankara Radyosu Yurttan Sesler Topluluğu’ndaki saz sanatçılığını sürdürdü.
1997-2000 yılları arasında TRT-INT Televizyonu’nda önce “Dost Dost Diye”, sonrasında da “Allı Turnam” adlarıyla canlı olarak yayımlanan Türk Halk Müziği Programı’nın müzik yönetmenliğini ve orkestra şefliğini üstlendi.
TRT’deki görevini 2000 yılına kadar sürdürdü. 1999’da girdiği sınavı kazanarak 24 Haziran 2000’de Kültür Bakanlığı Ankara Devlet Türk Halk Müziği Korosu’nda “kadrolu saz sanatçısı” olarak göreve başladı.
Yapımcılığını Amasya Valiliği, Çankırı Yâren Derneği ve Kırşehir Belediyesinin üstlendiği, TRT ve Kültür Bakanlığı Solistlerinin de sesleriyle can verdikleri; “Çankırı Türküleri”, “Amasya Türküleri” ve “Kırşehir Türküleri” adlı 3 adet il bazında CD çalışmasını hem hazırladı hem de müzik yönetmenliğini üstlendi. 2014’te T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Esnaf ve Sanatkârlar Genel Müdürlüğünün isteği ve katkılarıyla hazırlanan ve “meslek türkülerinden” oluşan “Esnafın Türküsü” adlı bir CD çalışması daha yaptı.
2008’de özel bir televizyon kanalında canlı yayımlanan “Pür Neşe” adlı Türk Halk Müziği programını, sanatçı bir arkadaşıyla birlikte hazırlayıp sundu.
2012’de iki araştırmacı arkadaşıyla birlikte ciddi bir alan araştırmasına başladı. İçerisinde kaynak kişilere ait yoğun biyografi ve fotoğraflarla birlikte yeni derlenmiş türkü ve öykülerin de yer aldığı “Yozgat Türküleri” adlı bir kitap yayımladı.
2008’den başlayarak yoğun bir biçimde üzerinde çalışıp “Repertuar Türküleri Külliyatı” (Repertükül) adını verdiği, türküler hakkında sorulacak epeyce bir soruya ve gereksinime yanıt verebilecek bilgi ve belgeler içeren, türkülerin birçok özelliğine göre kategorik ayrımlarının da yapıldığı, oldukça donanımlı bir türkü kütüphanesini “www.repertukul.com” adresinden internet sitesi olarak 2016 yılında yayımladı.
2019’da, TRT AVAZ adlı televizyon kanalı için Anadolu’da kullanılan çalgıların tanıtılmasını amaçlayan “Çalgıların Dilinden” adını verdiği 10 bölümlük bir televizyon programını hazırlayıp yayına verdi.
Derleme çalışmaları da yaptı; 4 türküyü derleyip notasını yazdı, başka 4 türküyü de notaya aldı. Böylece THM repertuarına 8 türkü kazandırdı.
Savaş Akbıyık, hâlen Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Devlet Türk Halk Müziği Korosu’ndaki görevini sürdürmektedir.
Kaynak kişi olduğu, derlediği, notaya aldığı Yozgat türküleri: ( * )
Arıbalın Arıları (derleme-notaya alma)
Aşağıdan Gelen Deve (derleme-notaya alma)
Defimin Delikleri (derleme-notaya alma)
Erikten Erik İster notaya alma)
Fistanımın Kaytanı (notaya alma)
İnc’innenin Poladı (derleme)
Kağnını Kayışlama (notaya alma)
Karşıdan Geliyor Gül Yârin Göçü (notaya alma)
Derlediği, notaya aldığı repertuvar dışı Yozgat türküleri:
Avlusuna Vardım, Avlusu Çamur [(Döndü Gelin) derleme (Habip Coşkunsoy’la)- notaya alma]
Yoncalığın Cılga Yolu [derleme (Habip Coşkunsoy’la)]
Bisikleti Aynalı (notaya alma)
Cemi Çiçeklerin Hası (notaya alma)
Karşıda Kelem Kurusu [notaya alma (Erdem Ilkaz’la)]
Yoncalığın Cılga Yolu [notaya alma (Habip Coşkunsoy’la)]
Yüksek Minareden Attım Kendimi (notaya alma)
( * ) Savaş Akbıyık’ın Yozgat türkülerinin yanı sıra 29 adet de başka yörelere ilişkin türkü derleme ve notaya alma çalışması vardır.
Sanatçının “Repertükül”ü (Repertuvar Türküleri Külliyatı) kurma çalışmalarına ilişkin bir söyleşiye aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/watch?v=OcVoz9-DSw8
Kaynak:
https://www.repertukul.com/Biyografiler–SAVAS-AKBIYIK-2563
SELAHATTİN BÖLÜK (1947 – )
Ses sanatçısı ve besteci. Yozgat’ın Sarıkıya ilçesinin Hasbek köyünde doğdu. İlkokulu Yozgat’ta, orta ve lise öğrenimini Ankara’da tamamladı.
Yoksulluğun verdiği ezikle büyüyen Selahattin Bölük, Yozgat ve Kırıkkale’de beş yıl öğretmenlik yaptıktan sonra ASKİ’de memur olarak yaşamını sürdürdü. Bugüne dek 120 plak, 2 uzun çalar, Ankara Peşimizde ve Ferman adlı 2 film, 59 ses kaseti bulunan ve 1995’en beri kendi soyadını taşıyan Bölük Kasetçilik firmasından çıkardığı albümleriyle sevenlerine seslenen sanatçının 400’ün üzerinde bestesi vardır. Kendini Türkiye’ye ve Avrupa’ya tanıtan; “Ahu Gözlem, Gel Bari, Hancı mısın Yolcu musun, Kaderi Kader Olsaydı, Nazlı Nazlı” vb. besteleri halkın beğendiği pek çok sanatçı tarafından seslendirilmiştir.
Plakları ve albümleri çok sayıda satan sanatçı, çeşitli televizyon kanallarında oğlu Serhat Bölük’le birlikte gösteri programları düzenleyerek de halkın beğenisini kazandı.
Sanatçının çalışmalarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/c/serhatboluk/videos
SERKAN DÜNDAR (1986 – )
Saz ve ses sanatçısı. 05.05.1986’da Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesinde doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Boğazlıyan’da tamamladı. Küçük yaşlarda bağlama eğitimi alan sanatçı kendini bu alanda geliştirdi. 2012 yılında Kültür Bakanlığınca kendisine “Yozgat saz ve ses sanatçısı” unvanı verildi. Boğazlıyan , Sarıkaya gibi ilçelerde ve çeşitli beldelerde halk eğitim müdürlüğü bünyesinde açılan kurslarda bağlama öğretmenliği yaptı.
Sosyal medyada yayımlanan çok sayıda türküsü olan sanatçı ulusal ve yerel kanallarda da kendini gösterdi. Şu anda bir albüm çalışması yapmakta olan Serkan Dündar, söylediği türkülerle sevilen bir sanatçıdır.
Sanatçı, evli ve üç çocuk babasıdır.
Sanatçının çalışmalarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/c/SerkanD%C3%BCndar/videos
SONER ÖZBİLEN (1947 – )
Halk müziği sanatçısı. Kosova’lı göçmen bir ailenin oğlu olarak 1947 yılında Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesinde dünyaya geldi. İlkokul ve ortaokulu Boğazlıyan’da, liseyi İstanbul Pendik Lisesi’nde tamamladı. Ardından İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’ne devam etti. Müziğe olan ilgisi orta öğrenimi sırasında öğrenci korolarında başladı. Bir süre Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Aksaray Musiki Derneği’ne devam ederek Orhan Dağlı, Nida Tüfekçi, Neriman Tüfekçi ve Yücel Paşmakçı’nın öğrencisi oldu.
1966 yılında TRT’nin açmış olduğu THM Ses Sanatçılığı sınavını kazanarak Stajer Sanatçı oldu. 3 yıl süren stajerlik döneminde Nida Tüfekçi, Neriman Tüfekçi, Halil Bedii Yönetken ve Ahmet Kutsi Tecer gibi üstadlar ile çalıştı. 1969 yılında stajerliği sona erdi ve TRT İstanbul Radyosu THM Ses Sanatçılığı kadrosuna asaleten atandı. Nida Tüfekçi (Yozgatlı), Ahmet Gazi Ayhan (Kayserili), Hacı Taşan (Keskinli), Refik Başaran (Ürgüplü), Çekiç Ali (Kırşehirli) ve Muharrem Ertaş (Kırşehirli) gibi usta halk sanatçılarının tavır ve üslupları üzerine çalışarak kendi üslubunu geliştiren Soner Özbilen, çalışmalarını son onbeş yıldır da Rumeli Türküleri üzerine yoğunlaştırdı.
Soner Özbilen, Ohri-Makedonya, Dijon-Fransa, Barselona-İspanya, Yugoslavya, Kosova, Almanya, İsviçre, Rusya, Libya ve Finlandiya’da yapılan otantik müzik ve folklor festivallerine katıldı. Ayrıca ülkemizin pek çok yöresinde yapılan festivallerde konserler verdi. Başta Orta Anadolu ve Rumeli olmak üzere, ülkemizin çeşitli yörelerinden birçok türkü derleyerek Türk Halk Müziği Repertuarı’na kazandıran Soner Özbilen, halen TRT İstanbul Radyosu THM Ses Sanatçılığı ve Koro Şefliği görevini sürdürmektedir.
Kaynak kişi olduğu, derlediği, notaya aldığı Yozgat türküleri:
Akşam Arada kaldı (derleme-notaya alma)
Aşağıdan Gelen Üzüm Kağnısı (derleme-notaya alma)
Başımda Tülbendim, Ağladım Gülmedim (derleme-notaya alma)
Bir Sazım Var Bağlama (derleme-notaya alma)
Dar Köprüden Geçerken (kaynak kişi-derleme)
Entarisi Yeşilli (derleme-notaya alma)
Kalenin Bedenleri [(Allılar) derleme-notaya alma]
Kanatlı Kapının Demir Sürgüsü (notaya alma)
Keklik Olsam Çalı Dibi Deşerim (derleme-notaya alma)
Oğlanın Adı Ömer [(Aynalı Körük) notaya alma]
Samanlık Dolu Saman (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
Soğuk Su Başında Yedim Kebabı (derleme-notaya alma)
Soner Özbilen; toplamda 2 türkünün kaynak kişisi olmuş, 33 türküyü derlemiş ve 42 türküyü de notaya almıştır.
Sanatçının çalışmalarına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/channel/UCMNUwsCwawV_UZAD9f34i7g
Kaynak: https://www.repertukul.com/Biyografiler–SONER-OZBILEN-2652
SÜLEYMAN SÖKMEN (1937 – 2014)
Müzisyen, şair, yazar, folklor araştırmacısı. 1937’de Yozgat merkezde dünyaya geldi. 1958’de Askerî Mızıka Okulunu bitirdi. 1960’ta Ankara’da halk türküleri birincisi seçildi. 1960’lı yıllarda İstanbul Aksaray Musiki Cemiyetinde hocalık yaptı. Yurt içi ve yurt dışında geniş çaplı koroları çalıştırdı. Batı müziği sazları ve halk müziği saz karışımıyla çok sayıda konser verdi. Yozgat türkülerinden oluşan 2 plağı, “Eski Yozgat Düğünleri ve Sürmeli” adlı kaseti hazırlayıp piyasaya sundu. 1989’da “Sürmeli” beyitlerinden “Emmioğlu” türküsünün sözlerini ortaya çıkardı. 1995 yılında “Sürmeli” ve “Okuntu” adlı iki kitap yayımladı. Şiirleri Kültür Bakanlığınca ödüllendirildi. Son olarak “Kimler Geldi Kimler Geçti” ve “Dalya” adlı iki şiir kitabı ile “Yozgat’ın Gerçek Türkü Öyküleri” ve “Oyuncaksız Oyunlar” kitaplarını yayımladı.
Yozgat’ın var olan, ancak bilinmeyen türkülerini gün ışığını çıkarma konusunda etkin çalışmalar yaptı. Bu yönüyle Yozgat’ın unutulmaz kişileri arasında yerini aldı.
Yozgat’a kazandırdığı türküler:
Batlıcan Oymadın mı [(Nalinlim) kaynak kişi]
Dam Başında Yatıyo (kaynak kişi)
Kanatlı Kapının Demir Sürgüsü (kaynak kişi)
Bir Misli Huridir Canan Yavrusu (derleme)
Hasta Düştüm Zalim Bafra’da (derleme)
Kör Olasın Çerkez Nereden Geldin [(Nuri Bey Ağıdı) kaynak kişi-derleme]
Oğlanın Adı Ömer [(Aynalı Körük) derleme]
Şen Olasın Yozgat Dumanın Getmez (derleme)
Repertuvar dışı Yozgat türküleri:
Amma İş Bilirsin, Amma Ustasın (kaynak kişi-derleme-notaya alma)
Cendermenin Yakasında (derleme-notaya alma)
Dere Boyiu Giredim (derleme-notaya alma)
Felli Turnam Felli Turnam (derleme-notaya alma)
Keçeci de Baban Geliyor (derleme-notaya alma)
Motor Gelmiyor Motor (derleme-notaya alma)
Yozgat’ın Mehlesinde [(Olmadı Gelin, Olmadı) derleme-notaya alma]
Kaynak: https://www.repertukul.com/Biyografiler–SULEYMAN-SOKMEN-2686
HER YÖNÜYLE YOZGAT 